“Nhất nước, nhì trà, tam pha, tứ ấm”

Bạn đã bao giờ gặp phải tình huống khi uống trà tại quán thì rất ngon nhưng khi mua về nhà, bạn lại thấy hương vị trà không còn ngon như ban đầu, thậm chí khá tệ. Nếu bạn từng gặp trường hợp này, rất có thể nước bạn dùng để pha trà là nguyên nhân. Ngay cả khi bạn sở hữu loại trà chất lượng cao nhất và đắt tiền thì trà chỉ có thể phát huy hết tiềm năng của nó khi được pha với nguồn nước phù hợp.

Lựa chọn nước pha trà phù hợp

Độ tinh khiết

Độ tinh khiết của nước là yếu tố đầu tiên cần xem xét. Nước cần phải trong suốt, không màu, không mùi và không chứa tạp chất. Nước máy thường chứa clo và các chất hóa học khác nên không phải lựa chọn lý tưởng để pha trà. Nước tinh khiết hoặc nước suối tự nhiên thường được khuyến khích vì chúng không làm thay đổi hương vị của trà.

Độ cứng của nước

Độ cứng của nước được xác định bởi hàm lượng khoáng chất như canxi và magie. Nước có độ cứng cao (nước cứng) có thể làm giảm hương vị của trà và để lại cặn trắng trên bề mặt trà. Nước mềm, với hàm lượng khoáng chất thấp, lại giúp trà phát huy tối đa hương vị tự nhiên.

• Độ cứng từ 0 – 50mg/l: Nước mềm
• Độ cứng từ 50 – 150mg/l: Nước hơi cứng
• Độ cứng từ 150 trở lên: Nước cứng

Độ pH

Độ pH của nước cũng ảnh hưởng đến chất lượng trà. Nước có độ pH từ 6.5 đến 7.5 là lý tưởng cho việc pha trà. Nước quá chua hoặc quá kiềm sẽ làm thay đổi hương vị của trà, thậm chí làm mất đi các chất chống oxy hóa có trong lá trà.

Nhiệt độ nước

Nhiệt độ nước pha trà tùy thuộc vào loại trà bạn sử dụng. Trà xanh thường cần nước ở nhiệt độ khoảng 70-80°C để giữ lại hương vị tươi mát và tránh làm cháy lá trà. Trà đen yêu cầu nhiệt độ cao hơn, khoảng 90-95°C, để chiết xuất được toàn bộ hương vị mạnh mẽ của trà.

Hàm lượng Oxy hòa tan trong nước DO (Dissolved Oxygen)

Trong nước luôn tồn tại một lượng khí oxy hòa tan. Nồng độ Oxy hòa tan thường được tạo ra một phần do sự khuyếch tán, hòa tan của oxy từ không khí vào trong nước, một phần là do sự quang hợp của tảo và các loại cây thủy sinh nhả ra oxy vào trong nước. Lượng oxy hòa tan là yếu tố quan trọng gây tác động chính đến mùi hương. Lượng oxy hòa tan giúp các thành phần chịu trách nhiệm về mùi hương được phát huy đầy đủ, nâng cao giá trị thưởng trà.

Những nguồn nước thiên nhiên thường có lượng oxy hòa tan dồi dào nhờ những nguồn nước này có sự chuyển động và bề mặt tiếp xúc nhiều với không khí nên tiếp nhận được nhiều oxy. Một yếu tố ảnh hưởng đến lượng oxy trong nước là áp suất, áp suất càng cao thì lại càng ít oxy hòa tan. Do đó, các loại nước ngầm, nước giếng tầng đáy thường có rất ít oxy hòa tan.

Các loại nước khác nhau

1. Nước lọc:

Được nhiều người ưa chuộng vì dễ tiếp cận và đảm bảo tính tinh khiết, tuy nhiên cũng không thực sự đảm bảo trà ngon. Có thể sử dụng các máy làm mềm nước trao đổi ion cho nước pha trà phù hợp.

2. Nước suối tự nhiên:

Được khuyên dùng vì hàm lượng khoáng chất tự nhiên cân đối, giúp giữ được hương vị gốc của trà. Hiện nay trên thị trường nước đóng chai ở Việt Nam có hai loại nước khá nổi tiếng đó là Lavie và Aquafina. Theo chúng tôi tìm hiểu thì Aquafina là dạng nước tinh khiết còn Lavie là dạng nước khoáng đóng chai. Aquafina có độ cứng thấp hơn và pH trung tính. Nước mềm như Aquafina thường giúp giữ nguyên được hương vị tự nhiên của trà, làm cho trà có vị thanh và tươi hơn. Trong khi đó Lavie là nước khoáng tự nhiên chứa các khoáng chất như canxi, magie và kali sẽ làm cho nước cứng hơn do đó sẽ làm giảm độ tươi của trà và có thể để lại cặn trắng trong tách trà.

3. Nước mưa:

Sử dụng nước mưa để pha trà là một lựa chọn thú vị và có thể mang lại hương vị đặc biệt cho tách trà của bạn. Nếu sử dụng nước mưa, bạn cần đảm bảo đã được lọc sạch để loại bỏ tạp chất và vi khuẩn, thường sẽ lấy nước mưa sau khi mưa khoảng 10 phút để tránh lẫn các tạp chất.

Tổng kết những lưu ý về nước pha trà

Không sử dụng nước đun đi đun lại

Nước đun nhiều lần sẽ làm tăng nồng độ các tạp chất và làm giảm oxy trong nước, ảnh hưởng đến hương vị trà.

Không dùng nước quá cứng hoặc quá mềm

Điều này sẽ làm mất cân bằng hương vị của trà. Khi nước quá mềm pha trà có thể nhạt vị, một số trà nhân có thể dùng một số loại ấm như ấm bạc, ấm tetsubin hoặc cho một số loại đá hoặc than tre vào bình nước. Điều này có thể làm tăng cân bằng các khoáng chất cho nước và có thể cho vị trà ngon hơn.

Ở các gia đình sống ở thành thị hiện nay thì sử dụng các máy làm mềm nước trao đổi ion là hiệu quả nhất. Các thiết bị này sẽ biến nước từ cứng thành mềm thông qua quá trình gọi là “trao đổi ion” – loại bỏ nồng độ magiê và canxi cao bằng cách thay thế các khoáng chất có độ cứng (canxi và magiê) bằng natri clorua (muối).

Chọn nước theo từng loại trà

Mỗi loại trà có yêu cầu khác nhau về nhiệt độ và loại nước để giữ được hương vị đặc trưng. Ví dụ với Trà xanh thì nước mềm hoặc nước tinh khiết là lựa chọn tốt nhất để pha trà xanh sẽ giúp giữ nguyên hương vị tươi mát và thanh nhẹ của trà xanh. Còn đối với trà ô long thì nước có độ cứng trung bình sẽ giúp chiết xuất tốt các hương vị phong phú và phức tạp của trà ô long.

(Nguồn và ảnh: sưu tầm)